Zoek je een uitdagende 2-daagse huttentocht in Natuurpark Texelgruppe in Zuid-Tirol, Italië? Onze blogger Stefanie…
Andorra met kinderen: 4 tips om verliefd te worden op deze kindvriendelijke dwergstaat in de Pyreneeën
Naar Andorra met kinderen? Dat is volgens Leen absoluut een aanrader. Van tevoren vroeg ze zich af: ”Wat heeft dit kleine landje ons in de zomer te bieden en is het kidsproof?” Na een zonovergoten vakantie van een week kwam ze helemaal verliefd thuis en geeft ze in dit blog 4 tips voor een vakantie naar Andorra met kinderen.
Andorra, verscholen tussen de hoogste toppen van de Pyreneeën in Zuidwest-Europa
De dwergstaat Andorra, officieel het Prinsdom Andorra, ligt verscholen tussen de hoogste toppen van de Pyreneeën. Dit blog staat onder categorie Spanje, maar dat is het eigenlijk niet. Andorra is namelijk een eigen staat op zich, weliswaar de kleinste van de wereld.
Dit skiparadijs meet 50 kilometer doorsnede waar het niet ontbreekt aan Yeti-bars en chalets die me zelfs tijdens een hittegolf helemaal in wintersfeer brengen. In dit blog som ik 4 tips op voor een vakantie naar Andorra met kinderen. Klaar om te bezwijken?
# 1 Een educatieve bergwandeling met beloning voor de kids
Andorra herbergt zeven in hout uitgesneden reuzehelden waarnaar onze twee zoontjes van 5 en 7 op zoek gaan tijdens educatieve bergwandelingen. Deze Tamarro’s zitten verscholen in de bossen en dragen zorg voor de natuur. Ik merk dat onze kleine alpinisten vergeten dat ze omhoog moeten klauteren op de slingerende bergpaden. Ze springen en dartelen over stenen in het water. We wandelen en leren over de Andorrese natuur. Wat zit dit goed in elkaar!
Mooi boekje en beloning bij de Tourist Offices
Onze jongens zijn meteen dolenthousiast om de Tamarro’s te gaan zoeken. Wellicht heeft het mooie boekje dat ze hebben gekregen én de beloofde beloning die wordt uitgereikt door de verschillende tourist offices er wel iets mee te maken. En geen paniek mocht je ze niet vinden: op de kaart die ik meekrijg en op Google Maps staan ze netjes aangeduid.
Aangezien we Andorra makkelijk op een halve dag kunnen doorkruisen, is het haalbaar de zeven Tamarro’s tijdens een vakantie van een week te gaan opzoeken. De Tamarro’s liggen steeds in een prachtig stukje natuur, aan een waterval of op een uitkijkpunt. Ik vind het een prima idee om de queeste naar de Tamarro’s daarom te integreren in onze dagtrips.
Je kinderen nemen de leiding
Tijdens de korte en haalbare wandeling lopen de jongens voorop en volgen de pijlen. Al snel zie ik een Tamarro door de takken van de bomen vrolijk opduiken. Ook de kinderen zijn door het dolle heen. We maken tijd voor de verplichte fotoshoot met hun bergheld van de dag. Ik vind het leuk om bij de Tamarro te picknicken omdat ze er gewoon nog wat willen blijven rondhangen. We blijven net zolang de jongens dat willen. Het is hun projectje in de bergen en daar zijn ze fier op!
Wat deze activiteit in Andorra met kinderen extra leuk maakt voor de kinderen:
- Wat ik super vind, is dat ze een boekje krijgen waarin ze op een kaart kunnen aanduiden welke Tamarro ze hebben gevonden. Met behulp van een soort van nietjesmachine ponsen ze een patroon nabij de desbetreffende Tamarro.
- De Tamarro heeft een opening waarin de kids een magische steen mogen werpen. Ik moet je niet vertellen dat stenen al een plezier op zich zijn.
Wat deze activiteit in Andorra met kinderen extra leuk maakt voor de ouders:
- Je kan de boekjes in elk tourist office ophalen. Vraag ook naar de kaart waarop de precieze locaties staan aangeduid.
- Ik koos voor de Franse versie van het boekje. Ze zijn ook beschikbaar in het Catalaans en Engels.
- Het boekje zit boordevol korte spelletjes, leuke opdrachten en kleurplaten die de kids goed bezighouden in bijvoorbeeld een restaurant. Handig terwijl mama en papa rustig van een lokaal biertje willen genieten.
- De wandeling duurt een half uur tot anderhalf uur tot aan een Tamarro. Ik vind het daarom een haalbare dagtrip als je rekent dat je ook terug moet wandelen. Reken er ook je autorit bij.
- Andorra is ingedeeld in 7 gebieden. In elk gebied kan je op zoek gaan naar een Tamarro. Deze houten held draagt een naam die verband houdt met het gebied. Ben je bijvoorbeeld in La Massana, dan vind je daar Massa.
- De zoektocht loopt het hele jaar en kan je tijdens een volgende vakantie verderzetten.
- Aan het begin van de wandeling is parking voorzien.
- Onderweg vind je soms een toilet.
- Aan de Tamarro’s staan vaak picknickbanken.
- Wij slagen er niet in om ze allemaal te gaan zoeken omdat we nog andere activiteiten op het programma hebben staan. Toch zijn de medewerkers van de tourist office zo lief om onze jongens te prijzen voor hun inspanningen en geven hen de beloofde beloning: een rugzak, stickers en een sleutelhanger van een Tamarro.
- De tocht is gratis, tenzij je je laat meeslepen door de marketingmachine: van tattoos over onderleggers tot koffietasjes, alles is te koop in Tamarro-thema.
Wil je meer informatie? Kijk dan hier op de website van Andorra.
# 2 Picknicken én spelen in het water? Fiets dan naar deze Romeinse brug!
Ik kijk naar de hellingsgraad van de wegen en daarna naar onze fietsen op het dak van de auto. Het lijkt me onwaarschijnlijk dat we hier in Andorra onze tweewielers van de fietsendragers zullen halen. Echter, opnieuw doet Andorra me verbazen want er lopen wel degelijk haalbare kidsproof fietspaden langs verborgen plekjes.
Fietsen in Andorra met kinderen
Ik stippel een fietsroute van vier kilometer uit die leidt tot aan een Romeins bruggetje. Wat een parel ligt hier verscholen op een quasi recht stuk fietsweg! Voor ons jongste zoontje van 5 hebben we het follow-me systeem meegebracht. Hij haakt met zijn fiets vrolijk aan bij papa en geniet van het uitzicht. Onze 7-jarige fietst zelf en met af een letterlijk duwtje in de rug geraakt hij er.
Startpunt is de parking van Ruta del Ferro. De fietsroute ligt aan de overkant van de weg en gaat even steil omhoog. Daarna loopt een grindpad dat breed genoeg is voor 3 fietsers en niet al te steil is. Na vier kilometer stoppen we bij een idyllisch Romeins bruggetje. Tijd voor een picknick met zicht op de bergen! Voor ik er erg in heb, zitten de jongens al in het water met steentjes te spelen. De fietstocht terug is even aangenaam en eindigt opnieuw aan de parking.
In Andorra met kinderen en ook graag deze uitstap maken? Dan is onderstaande goed om weten:
- Bij de start is er een parking, deze is bij Ruta del Ferro.
- Er zijn enkele sympathieke restaurantjes tegenover de parking.
- Je kan de Romeinse brug ook bereiken met de auto. Je volgt dan gewoon de weg verder omhoog, voorbij de parking. Links zie je ze liggen vanaf de weg.
- Ik zorg er altijd voor dat we een handdoekje, waterschoentjes en telescopische visnetjes meenemen. Elk bergriviertje of -meertje nodigt uit om te spelen en te verkoelen.
- Ik zorg ook voor stiften waarmee je op stenen kan tekenen. Op een rustig momentje later op de dag halen de jongens hun gevonden stenen boven en versieren ze.
# 3 Je kids op de fiets krijgen in de bergen? Moeiteloos op het bike&pump parc in Arinsal!
Vanaf de weg, net voor we het lieflijk dorpje Arinsal in rijden, zie ik een bike&pump parc liggen. Ik stel voor dat we hier even stoppen voor een ijsje en daar zeggen de inzittenden natuurlijk geen “Nee!” tegen. Ondertussen maken we kennis met de uitbater en voor ik het besef, hebben we onze kids ingeschreven voor een fietsinitiatie van een uurtje. Wat vindt iedereen dit spannend!
Crossen en jumpen!
Ik merk dat het een fijne manier is om te fietsen in de bergen want eerst en vooral is het uitzicht fenomenaal. We blijven bovendien weg van de steile hellingen terwijl de kinderen het gevoel krijgen dat ze echte crossers worden. Het Catalaans vormt weinig problemen omdat de instructeur al snel het woord “trappen” overneemt en “stop” is gelukkig universeel. Ik zie hoe de jongens leren hoe ze tempo moeten maken in een bocht om daarna alvast een klein beetje met de wielen van de grond te geraken. De eerste jump is al snel een feit!
Wat ik ook een pluspunt vind, is dat je hier ook vrij mag komen fietsen al zijn wij fan van de instructieles! Fietsen in een bike&pump parc vergt enkele technieken. Ik ben blij dat de jongens daardoor al snel wat succeservaringen boeken. Dit bike&pump parc is zelfs toegankelijk voor de allerkleinsten. Zo zie ik een kindje van een jaar of 2 op zijn loopfietsje mee de pump track bedwingen. Dit is het zoveelste kidsparadijs op grote hoogte!
In Andorra met kinderen en ook graag deze uitstap maken? Dan is onderstaande goed om weten:
- We brengen onze fietsen mee vanuit België. Dat bespaart je huurgeld en ze zijn hun eigen fiets natuurlijk gewoon. Je kan ter plekke een fiets huren voor 20 euro per uur (prijspeil 2023).
- Onze kinderen dragen een fietshelm die ook hun gezicht beschermt. Ze zijn te koop in de hoofdstad La Vella in de betere sportzaak voor ongeveer 80 euro per helm (prijspeil 2023).
- Naast de schattige gezichtjes willen wij ook dat de handen beschermd zijn. Onze jongens dragen handschoenen voor ongeveer 30 euro per paar (prijspeil 2023). Je vindt ze ook in de betere sportzaak.
- Een initiatieles vind ik een goed idee zodat de kids voeling krijgen met de bike & pumptracks en snel enkele technieken krijgen aangeleerd. Wij betaalden 15 euro per persoon per uur (prijspeil 2023).
# 4 Via ferrata in Andorra met kleine kinderen. Eerlijk? Mooi maar moeilijk!
Andorra mag enkele van de hoogste pieken van de Pyreneeën voor zijn rekening nemen. Dat betekent ook dat je er ook best wat duizelingwekkende via ferrata’s kan vinden. We hebben al een heleboel via ferrata’s onder ons tweetjes gedaan. Voor onze zoontjes van 5 en 7 jaar is het de eerste keer. Ik wil hen meenemen op een verkennende tocht voor beginners. Een veredelde versie van een wandeling met stalen kabels als optie, dat is mijn idee. Loopt dat even anders dan verwacht!
Op zoek naar een geschikte Via ferrata in Andorra met kinderen
Bij gebrek aan boeken over Andorra in onze Belgische boekhandels, bezoek ik het tourist office. Ik krijg heel wat informatie over wat je in de bergen kan doen. Alle info zit bovendien mooi opgelijst in een handig boekje. Onder de rubriek ‘Via ferrata’ lees ik een zeer korte beschrijving van de routes: aantal hoogtemeters, totale afstand, tijd nodig om te stijgen en te dalen en de moeilijkheidsgraad.
Er staan enkele via ferrata’s in die beginnersniveau vereisen. Ik ga te rade bij een kantoor dat een hoogteparcours uitbaadt en bij een winkel waar je outdoormateriaal kan kopen. De via ferrata’s voor beginners zijn toegankelijk voor kleine kinderen. We trekken eropuit met gehuurde uitrusting en gebruiken ook de app die door VisitAndorra wordt aangeraden.
Even subjectief als duizelingwekkend
Belangrijk om weten: de summiere uitleg in het weliswaar interessante boekje is summier. Bovendien vind ik de mening van de zogenaamde kenners alsook de beschrijving in de app subjectief en voor interpretatie vatbaar. Zo hebben wij twee via ferrata’s gedaan en moeten besluiten dat de informatie waarover wij beschikten, onvoldoende was om de via ferrata’s als kidsproof te kunnen beschouwen.
Bovendien is de bewegwijzering soms verwarrend of ontbreekt ze gewoon. Op die manier hebben wij bijvoorbeeld een via ferrata van niveau K3 gedaan in plaats van K1. Er zijn technieken nodig waarover kinderen van die leeftijd gewoonweg niet beschikken. Ze zijn ook te klein voor de zogezegde trapjes voor kinderen. De moed die je nodig hebt, is voor een doorsnee volwassene wellicht al een heuse uitdaging.
De twee via ferrata’s die wij hebben gedaan zijn Via ferrada dels Clots de l’Aspra (Encamp) en Cruel del Noral (Ordino): echter wel de moeite waard en doenbaar. Ik geef hieronder een omschrijving van de route, want dit had ik zelf ook graag geweten.
Belangrijk: een via ferrata is een avontuur, maar niet zonder risico’s! Lees daarom het uitgebreide blog van Joke met basisinformatie over een Via Ferrata met kinderen.
Via ferrata in Andorra met kinderen: Nr 1: Encamp, Via ferrada dels Clots de l’Aspra
De wandeling naar de start van de Via ferrada dels Clots de l’Aspra vat je het best aan vanop de parking van het skistation ‘Grandvalira Funicamp’ nabij Encamp. Tegenover dit skistation ligt de wand die je gaat beklimmen. Leuk om weten: ook ’s zomers werken de skiliften. Die wil ik straks misschien ook eventjes op. De telecabines lijken met hun majestueuze schaduw glooiend over de groene alpenweides te rollen. Een mooie start, vind je niet?
Marmotten spotten
Op naar het beginpunt van de via ferrata! We volgen het wandelpad naar beneden richting de rivier (achter de klimrots) en steken de waterpartij over via de Tibetaanse hangbrug. Dit is al een hele leuke voor de kids! Het gaat van gegibber naar luidkeels geschreeuw wanneer de constructie op en neer en van links naar rechts beweegt.
Onder de brug loopt een plezierig kabbelend riviertje waarin je ook leuk kan spelen, bijvoorbeeld met broer of zus die nog te klein is om te gaan klimmen. Na de brug doorkruisen we een graaswei en op zo’n 200 meter naar rechts na de brug staat een grote pijl die de start aangeeft. We zijn nu zo’n 20 minuten aan het wandelen.
Vanaf de pijl gaat het nog 20 minuten omhoog via een wandelpad door het gras waar je marmotten kan spotten. Ik vind dit opnieuw een leuke afleiding voor onze kleine klimmertjes. En dan zijn we nog niet eens begonnen!
Kindvriendelijke laddertjes richting de wolken
We trekken onze uitrusting aan. Ik geef de jongens nog een koekje en laat hen goed drinken. De via ferrata begint met zeer haalbare ijzeren trapjes die verticaal omhooggaan. Ik merk dat er hier en daar een trapje werd weggelaten, maar ze hebben absoluut voldoende grip op het gras of tussen de plantjes op de route. Ook voor de korte beentjes van onze vijfjarige zijn de trapjes niet te ver uit elkaar geplaatst.
Nadat we een half uur omhooggaan, vervolgt de route dwars over de bergwand. We gaan vanaf nu niet meer omhoog maar opzij. Dit maakt het al wat moeilijker omdat je simpelweg niet meer gewoon een ladder omhoog kan klauteren. Er is echter nog steeds voldoende houvast voorzien. Bovendien zijn de rotsen erg grillig waardoor ze dienstdoen als volwaardige tredes of op zijn minst grip geven. Tot op dit punt van de via ferrata, kunnen we meegaan in de omschrijving van het voor beginnende klimmers is. Zelfs voor kleine kinderen vind ik dit haalbaar!
Eens ik de bocht omga, verandert het niveau en wordt het voor kinderen (en volwassenen) die gevoelig zijn aan hoogtevrees wat uitdagender. De vertrouwde ijzeren trapjes zijn quasi verdwenen en ik hang met momenten echt boven de afgrond. Voor wie al enkele via ferrata’s op zijn palmares heeft, is dit wellicht gekend terrein. Voor kinderen zonder ervaring die bovendien op dit moment al door hun grootste energievoorraad zitten, vind ik dit te veel gevraagd.
Op dit punt van de via ferrata ben ik in aantal meters niet meer ver verwijderd van het slingerend wandelpad dat ons terug naar beneden brengt, maar daar ben ik nu natuurlijk niks mee.
Brugje of ladder
We hebben de wand zijdelings bedwongen en kunnen nu kiezen: een brugje of een ladder omhoog. De brug is een beweeglijke ketting met twee touwen boven ons hoofd als houvast. De ladder omhoog is ook een hele uitdaging. De kinderen zijn inmiddels stikop en de route over de laatste rots duwt je naar buiten. Voor dit laatste stukje duwt Jeroen de jongste wat mee omhoog terwijl ik met de oudste al geniet van het uitzicht.
Eens je boven komt, vind je een rustplekje tussen de bomen om even te bekomen van de inspanning en de emoties. Een wandelpad dat nog even stijgt om daarna de afdaling in te zetten, brengt je opnieuw in het open grasveld van daarstraks. Een blik achterom geeft de jongens een goed gevoel want wat zijn ze weer dapper geweest!
Wat je moet weten vooraleer je een via ferrata in Andorra met kinderen aanvat:
- We zijn bijna twee uur aan het klimmen en een uur aan het wandelen. Dit is een pak langer dan de omschrijving in het boekje.
- Ga indien mogelijk de via ferrata uittesten zonder kinderen. Een van de ouders kan dit doen terwijl de andere met de kids aan de waterval speelt, picknickt of gewoon in het hotel of op de camping blijft.
- Loop in deze volgorde: volwassene, kind, kind, volwassene. Je moet te allen tijde kunnen zien of je kind zijn musketons goed heeft gezekerd. Wij gingen dit oefenen op een hoogteparcours door de bomen, op maat van 6 tot 10 jarigen in Englolasters Adventure Parc.
- Kinderen dragen een compleet harnas.
- Een extra klimtouw waaraan iedereen vasthangt is een goed idee.
- We dragen bij voorkeur een lange broek, een T-shirt met lange mouwen, handschoenen (voor grip), een helm en stevige wandelschoenen met een goed profiel.
- Vraag bij de verhuur een extra touw om te rusten voor de ouders.
- Wij huurden voor 10 euro per persoon per dag inclusief helm (prijspeil 2023).
- Neem een waterzak mee waardoor jezelf en je kind regelmatig kunnen drinken aan een flexibel darmpje. Dit is handig omdat je je rugzak kan aanlaten en deze dus niet naar beneden kan vallen.
- Druivensuiker of het favoriete snoepje kan energie geven – of soms net dat tikkeltje extra moed geven om door te gaan.
- Start ’s ochtends zodat je voor de grootste warmte komt opzetten, de grootste inspanningen hebt geleverd.
- De gsm is opgeladen.
- De bergwanden met een gids bedwingen is natuurlijk ook een optie.
- Zorg ervoor dat je zelf fris en monter bent.
Meer lezen over deze Via ferrata in Andorra met kinderen:
- App van VisitAndorra: https://visitandorra.com/nl/informatie-voor-de-bezoeker/andorra-tourist-guides/download-onze-apps/
- Hoogteparcours op kindermaat in Engolasters parc adventure parc: https://visitandorra.com/en/nature/engolasters-adventure-park/
Via ferrata in Andorra met kinderen: Nr 2: Ordino: Cruel del Noral Via Ferrata – stairway to heaven!
Bij de start van de via ferrata sta je letterlijk met je voeten in het water omwille van een nabijgelegen waterval. Toen wij er waren (hoogzomer) viel dat reuze mee, maar ik kan me voorstellen dat je niet met natte voeten aan de beklimming wilt beginnen.
Ik kijk omhoog en zie dat de route meteen verticaal gaat via laddertjes, wat de start aangenaam maakt. Ik vind het anderzijds erg verwarrend dat er twee laddertjes naast elkaar omhoog lopen. Nergens vind ik informatie over welke we moeten kiezen met de kinderen. Noch het boekje met alle via ferrata’s in beschreven, noch de mensen bij wie ik me had geïnformeerd, hadden dit vermeld. De app vermeldt hier ook niets. We wagen het erop de rechtse te nemen, en dat hebben we geweten!
Laddertjes richting de wolken
Gedurende een half uurtje gaat het via de laddertjes omhoog. Vervolgens loopt de route opzij via de bergwand. De ijzeren tredes staan te ver uit elkaar voor korte kinderbeentjes en bovendien moet je je aan een ketting laten hangen. Onbegonnen werk voor een kind van 5 of 7 voor wie dit allemaal nieuw is. Net op het moment dat je denkt: “Dit is toch niet voor kleine kinderen?”, zijn de handige laddertjes er weer en het leven is weer mooi op de via ferrata! We wanen ons op een stairway to heaven: laddertjes met alleen prachtige wolkenformaties boven ons.
Moedige kinderbeentjes
Echter, de bocht om gaat het opnieuw via de bergwand met een duizelingwekkende diepte onder ons. De traversé die volgt is opnieuw pittig vanwege de korte kinderbeentjes en de uitdagende vide. Wanneer we bijna aan het eind van de via ferrata zijn, is het even alle hens aan dek want de boys gewoon blokkeren. Ze zijn moe en bang, ook al zijn ze niet in gevaar want ze hangen goed vast.
Gelukkig zijn wij (nog) niet moe en dragen hen bijna de rotsen over met de nodige aanmoedigingen en pogingen om grapjes te maken. Ondertussen is het ver na de middag en brandt de zon op de bergwand. We zijn drie uur onderweg. Ik moet je niet vertellen dat de picknick na het bereiken van de top heel erg veel deugd deed en de afdaling door het bos weer moed gaf.
Gelukkig zien onze dappere klimmers het zitten om nog een via ferrata te doen, want de uitzichten, ver weg van de betreden wandelpaden zijn natuurlijk fenomenaal!
Ligging van Andorra
Vanaf Utrecht is Andorra circa 1325 kilometer
Meer lezen
We hebben meer gave tips voor een gezinsvakantie in zuid-Europa. Kijk hieronder voor meer inspiratie.
- Huttentocht in de Spaanse Pyreneeën
- Téléphérique des Glaciers de La Meije: naar de sneeuw in La Grave in Frankrijk
Over Leen
Ik ben Leen(tje) en getrouwd met Jeroen. We hebben twee zoontjes van 7 jaar en 5 jaar. Ze delen onze liefde voor de bergen, ook al hebben we dit nooit aan hen opgedrongen (denken we 🙂). We wonen in Bierbeek, centrum België en trekken er graag op uit.
Voor we kinderen hadden hebben we veel in Azië gereisd en daar mooie trekkings gedaan in Himalaya van Nepal en India, ook beklimmingen op Indonesië bijvoorbeeld, maar evenzeer Via Ferrata’s in Italië. Onze huwelijksreis was een roadtrip door Afrika met een eendje. We hebben daar minder in bergen vertoefd, maar naast de bergen zijn we ook gewoon graag ‘onderweg’.